Artxiboak: Gerra Zibila

Pedro Ayesta Cendoya

Pedro Ayesta Cendoya, (1898?; Altza, 1969-06-14) Rosario Odriozola Echevesterekin ezkondua, bi seme izan zituen (Manuel eta José). 1934. urteko erroldan Trinkete etxean bizi zen (Odriozola etxean, eskelan), 36 urte zituen eta jornalaria zen. Altzako alkate 1931-1936 urte bitartean. Jose Ayesta … [Gehiago irakurri…]

Jose Manuel Sasiain Astiasuainzarra

Altza, 1885-06-07; ? [Jaiotza agirian: Jose Manuel Saciain Asteasueinsarra] Aita: Carlos Saciain Echeverria Ama: Maria Ramona Asteasueinsarra Usarraga Lau anai-arreba ziren, bera hirugarrena. 1934, urtean Artolategi [Arbolategi] baserrian bizi zen, Sarrueta-Marrtutene. Baserritarra zen. Altzako zinegotzia 1931-36 urte bitartean, independentea.  

Jose Iruretagoiena Kerejeta

Jose Iruretagoiena Kerejeta (Getaria, 1889-03-18; Altza, 1942-01-16) Jaiotza agirian José Joaquín Yrure Querejeta bezala agertzen da (aita Juan Ygnacio Yruretagoyena Lazcano) Altzako zinegotzia 1931-1936 urte bitartean, 1931eko otsailaren 12ko hauteskundeetan. Lizardi baserrikoa, baserritarra. Altzako “Confederación Agro-Pecuaria” elkartearen presidentea (1933), egoitza … [Gehiago irakurri…]

Ricardo Tejada Duque de Estrada

Ricardo Jose Francisco Gabriel Maria del Carmelo, Tejada, Duque de Estrada (Altza, 1899-03-19; 1984) Aita: Juan Bautista, Tejada, Saenz del Prado Ama: Trinidad, Duque de Estrada, Martinez de Morantin Villa Iruña-n bizi zen (Intxaurrondo-Mirakruz) Altzako zinegotzia 1931-1936, 1931eko otsailaren 12ko … [Gehiago irakurri…]

Mario Cordero Maldonado

Errepublika garaiko mediku eta politikaria, Gerra Zibilean errepresaliatua. AHM: “Mario Cordero Maldonado“, in Estibaus bloga (2017-02-14) AHM: “Ocho altzatarras represaliados del franquismo“, in Estibaus bloga (2016-10-27) Mario Cordero Altzako Tokiko Bilduman “Unas palabras del presidente de U. Republicana, don Mario … [Gehiago irakurri…]

CNTko milizianoak

CNTn afiliatutako miliziano altzatarren zerrenda, “Relación de grupos llegados del frente del Segundo Torreón al cuartel de estas milicias de la C. N. T.” dokumentutik aterata. [1] Izen-abizenak //  Jaiotze-data // Egoera zibila// Jatorria // Bizilekua // Armadan zerbitzatu du? … [Gehiago irakurri…]

Ondasunak konfiskatzea (1938)

(URRESTARAZU PARADA, Ion: Altza durante la guerra civil española. AHM, 2020, 56-57 orr.) 1938an, Gipuzkoako Ondasunak Konfiskatzeko Batzorde Probintzialak [1] honako espediente hauek abiarazi zituen, jatorrizko idazkeran hitzez hitz hala esaten dutenak: Avelino Barriola Aizpurua: Tres cuartas partes de un … [Gehiago irakurri…]

Nafarroako Tribunal de Responsabilidades Políticas delakoan prozesatuak

(URRESTARAZU PARADA, Ion: Altza durante la guerra civil española. AHM, 2020, 105-107 orr. Aipatuko diren kalifikazioak, terminologia eta egitateak epaietatik beretik hartuta daude.) 1939-12-05. CABEZÓN DEL CAMPO, Francisco. 51 urte. Ezkondua. Kaudimenduna. Santanderren, gerra-kontseiluan eta prozesu sumarisimoan epaitu zuten, matxinadari … [Gehiago irakurri…]

Bidebietako Tiro Nazionalean fusilatuak

(URRESTARAZU PARADA, Ion: Altza durante la guerra civil española. AHM, 2020, 91-103 orr.) 1936-10-23. RODRÍGUEZ GARCÍA, Fernando. Donostian jaioa, Altzan fusilatua 1936ko urriaren 23an. Informazioak ez du argitzen Bidebietako tiro-eremuan edo Altzako beste nonbait fusilatu zuten ala ez.[1] [2]. 1937-11-28. … [Gehiago irakurri…]

Mutilatuak, elbarriak eta gaixoak

(URRESTARAZU PARADA, Ion: Altza durante la guerra civil española. AHM, 2020, pp. 71-76) AMAT IRIBARREN, Segismundo. 1918ko soldadualdikoa. 1938ko otsailaren 9an sartu zen Frantzian, Bartzelonatik. Altzako 1. Konpainia Gorriaren borrokalari ohia. Elosun (Araba) zauritu zuten 1936ko abenduaren 21ean, eta El … [Gehiago irakurri…]

Presoak Mirakruzeko “checa”n

(URRESTARAZU PARADA, Ion: Altza durante la guerra civil española. AHM, 2020, 38-45 orr.) “Mirakruzeko checa” izenekoari buruzko informazioa Causa Generaletik dator[1]. Checa[2] La Asunción komentuan zegoen, eta bertako agintariek konfiskatu egin zuten, mojak etxetik atera ondoren. Checa izateari dagokionez, informazio … [Gehiago irakurri…]

Atzerrira ebakuatutako haurrak

(URRESTARAZU PARADA, Ion: Altza durante la guerra civil española. AHM, 2020, 62-64 orr.) Bilbotik atzerrira ebakuatutako adingabeetako batzuk, Euzkadiko Jaurlaritzako Gizarte Laguntza Sailak egindako txarteletan erregistratuak, Frantziara bidali ziren[1] [2] eta beste batzuk SESBera[3] [4] –Hainbat Habana lurrunetan joango lirateke[5]–. … [Gehiago irakurri…]

Frantziako kontzentrazio-esparruetan barneratuak

(URRESTARAZU PARADA, Ion: Altza durante la guerra civil española. AHM, 2020, 67-71 orr.) Ondorengo zerrenda Frantziako kontzentrazio-esparruetako barneratuen fitxategi-bildumatik abiatuta egin da[1], erbesteko Euzkadiko Gobernuak egina. Funts beretik datozen beste iturri batzuk, hala nola Afrikako kontzentrazio-esparruetako fitxategiak[2] eta Bram[3], edo … [Gehiago irakurri…]

Borrokan eroriak

(URRESTARAZU PARADA, Ion: Altza durante la guerra civil española. AHM, 2020, 105-107 orr. Honako zerrenda hau Memoria Historikoarekin lotutako proiektuetako zerrendetan agertzen joan diren izenez osatu dira, bai eta digitalizatutako lanbideetatik eta dokumentazio judizialetik, hemerotekatik eta AHMk bildutako testigantzetatik ere.) … [Gehiago irakurri…]

Pablo Landa Iribar

Pablo Landa (Zestoa, 1885-10-20; Zalla, 1937-06-27) Zestoatik Altzako Herrera auzora etorri zen lanera 1913an. Bederatzi anaia ziren Landa Iribartarrak, eta bera eta Maria Herrerara etorri ziren bizitzera; Pedro, berriz, Pablorekin oso lotuta zegoen anaia, Pasai Antxon finkatu zen, kontratista gisa … [Gehiago irakurri…]

Juan Bautista Tejada Sáenz del Prado

(Santo Domingo de la Calzada 1857 – Bilbao 1937) Santo Domingo de la Calzadan (Errioxa) jaio zen 1857ko otsailaren 9an. Osasun-arrazoiak zirela medio Donostiara etorri zen, eta han Trinidad Duque de Estrada ezagutu zuen. 1896an ezkondu zen Trinitaterekin, eta urte … [Gehiago irakurri…]

Altzako udalbatzak Errepublika garaian (1931-1939)

KRONOLOGIA 1931 – 1931-04-12: Udal hauteskundeak. – 1931-04-14: Errepublika aldarrikatu zen. – 1931-04-17: Udala eratzeko ekitaldia: Kargua utzi: Alkate, Juan Bautista Tejada; zinegotziak: Santiago Elizalde, Dionisio Elizalde, Manuel Galardi, José Luis Galardi, Agustín Garmendia, José Matxain, José Manuel Escudero, Pablo … [Gehiago irakurri…]

Luis Manuel Irisarri Piquer

Luis Manuel Irisarri Piquer Donostian jaio zen 1908ko ekainaren 21ean eta 1936ko azaroaren 10ean fusilatu zuten. Salvadorren eta Ramonaren semea, familia Lodosako herri nafarrekoa zen jatorriz. Familia Donostiara bizitzera etorri zen eta, geroago, gurasoak banandu egin ziren. Luis Manuelek aitaren … [Gehiago irakurri…]

Claudio Egaña Otamendi

Aizarnan 1911 urtean jaio eta Altzan errotu zen, Herrerako Etxeluze etxean. Herrera Sport taldeko nazioarteko korrikalaria[1], oso maitatua zen herritarren artean. Anarkisten filiaziokoa. 1936ko irailaren 9an, Burgosko espetxe nagusitik atera zuten, beste hogeita bat presorekin batera, eta fusilatu egin zuten[2]; … [Gehiago irakurri…]

Tiro Nazionala

Kokapena Bidebieta, 43.324201, -1.943442 Historia Bidebietako Tiro Nazionala 1907. urtean sortu zen, Donostiako “Representación del Tiro Nacional de San Sebastián” elkartearekin batera. Elkarte horrek lehen lursaila erosi zuen eta, 13 urte geroago, 1920ean egin zuen lursailen erosketarekin, tiro-eremua osatu zuen. … [Gehiago irakurri…]

La Asunción Ikastetxea

Kokapena: 43.321825, -1.948296 HASTAPENAK La Asunción komentua 1882. urtean sortu zen. Urte hartan, Kongregazioaren fundatzailea zen Anne-Eugénie Milleret de Brou-k Mirakruz etxearen lur eremua aukeratu zuen komentu berria eraikitzeko. Frantzian III. Errepublika politika antiklerikala ezartzen ari zen eta, baldintza horietan, … [Gehiago irakurri…]

Atorrasagasti Casares, Celestino

Celestino Atorrasagasti Casares, (Altza, 1886-05-19; Altza, 1933-12?) Mirasun baserrikoa. Emaztea: Gregoria Arrieta. Seme-alabak: Joaquin, Francisca, Jose, Enkarna, Ana, Erasmo, Maria, Jesus. Altzako zinegotzi hautetsia 1931-1933 urte bitartean, abertzalea. Behin-behineko alkate 1931-32 urteetan, alkatea ezin zuenean bileretan parte hartu. Confederación Agro-Pecuaria … [Gehiago irakurri…]

Jose Juanes Etxebeste

Jose Juanes Etxebeste (Errenteria, 1892-06-03; Altza, 1964-02-08) Altzako zinegotzi hautetsia 1931 eta 1936 artean. Alkatea 1931. urtean. Gurasoak Angel Juanes Arburu eta Juliana Echeveste Michelena izan ziren, 1891ko urtarrilaren 15ean Irunen ezkondu zirenak. Jose Juanes Modesta Ibero Arregirekin ezkondu zen … [Gehiago irakurri…]

Beretarbide Aristizaba, José Manuel

Jose Manuel Beretarbide Aristizabal (Altza, 1898-07-22; Altza, ?) Sasotegi-txiki (Molinao) etxean bizi zen. Jornalaria. Altzako zinegotzi hautetsia 1931-1937 urte bitartean, abertzalea. Ebakuazioaren ondoren, Pablo Landa zinegotziarekin batera udal bulegoa ireki zuten Bilbon nazionalak sartu arte, 1937ko ekainean. Bilboko erretiradaren ondoren … [Gehiago irakurri…]

Sarriegi Lete, Jose Ramon

Jose Ramon Sarriegi Lete (Altza, 1864-04-01 / 1936-08-12). Altzako alkate eta eraikuntza arloko enpresaria. Biografia: Maria Juana Sarasola Segurola-rekin 1900-09-25ean ezkonduta; bi seme izan zituzten. Altzako alkate izan zen 1904, 1909 eta 1921 urteetan, eta udal epailea 1909 eta 1911 … [Gehiago irakurri…]

KARL LIEBKNECHT. Batailoa

Eduki hau ez dago euskaraz